Harmen's Dagboek

Het gangbare woord voor 'vriend' is pengyou 朋友. Beide karakters komen zelfstandig voor in de I Tjing, en allebei hebben ze hun eigen betekenis.

De oude vorm van peng 朋 stelt 2 strengen geld voor. Het karakter werd vroeger dan ook gebruikt als maatwoord voor geld, in deze betekenis wordt het ook nog in 42-2 gebruikt. Dit karakter heeft een wat zakelijke betekenis, namelijk dat van donateur, of geldschieter. Dit werd later verbreed naar 'vrienden', maar nog wel steeds met een zakelijke ondertoon.

De oude vorm van you 友 stelt twee handen voor die dezelfde kant op wijzen: het symbool van hulp, verbondenheid, vriendschap.

Peng 朋 komt 9 keer voor in de I Tjing (2-0, 11-2, 16-4, 24-0, 31-4, 39-5, 40-4, 41-5, 42-2). 11-2 is wel amusant om te vermelden. Hier staat:

朋亡。得尚于中行。

Han Boering vertaalt dit met "Reken niet op kameraden. Je wordt geëerd als je het midden houdt". Maar 中行 (met 行 in een andere uitspraak, dat wel) staat tegenwoordig ook voor De Volksbank van China. Als we peng 朋 dan zien als geldschieter, dan wordt de vertaling prompt: "je verliest een geldschieter, maar vindt hoogachting bij De Volksbank van China'.

You 友 komt maar 1 keer voor in de I Tjing, namelijk bij 41-3, en uit de context is het duidelijk dat het hier om échte vrienden gaat:

三人行。則損一人。一人行。則得其友。

"Drie mensen lopen. Daardoor vermindering met één persoon. Eén persoon loopt. Daardoor krijgt hij een vriend."

Een triootje, het blijft lastig. Voor je het weet is er onenigheid in de tent. Pas als je alleen bent vind je je ware vriend.

 Zoals eerder gezegd komt het karakter you 攸 32 keer voor in de I Tjing. In die 32 keer kunnen we vijf zinspatronen onderscheiden waar het karakter in voorkomt.

1. 利有攸往: 24-0, (25-2,) 26-3, 28-0, 32-0, 41-0, 41-6, 42-0, 43-0, 45-0, 57-0, 22-0
2. 無攸利: 4-3, 19-3, 25-6, 27-3, 32-1, 34-6, (37-2,) 45-3, 54-0, 54-6, 64-0
3. 有攸往: (2-0,) 14-2, 36-1, 40-0, 44-1
4. 不利有攸往: 23-0, 25-0
5. 勿用有攸往: 3-0, 33-1

Youwang 攸往 zie ik hier als een tocht naar de randgebieden van het rijk. Wang betekent zoveel als "een reis beginnen" (Jinwen Changyong Zidian 金文常用字典; p. 197). In de bronsversie van dit karakter vinden we het component wang 王, 'koning'. Normaliter wordt gezegd dat dit de uitspraak aangeeft, maar in mijn visie zou het ook de betekenis kunnen bepalen: het is de koning die gaat.

Uit onderstaande voorbeelden komt het beeld dat het pas goed is om een youwang te ondernemen als aan het thuisfront alles in orde is.

Patroon 1: 利有攸往
"Voordeel om een youwang te hebben".

Bv.

26-3: 良馬逐。利艱貞。曰閑輿衛。利有攸往。
"Achtervolging met goede paarden. Het heeft voordeel om een hardetijdenraadpleging te houden. Er wordt gezegd: Gebruik strijdwagens als blokkage ter verdediging. Voordeel om een youwang te hebben."

Jian 艱 staat voor 'zware, moeilijke tijden' (金文常用字典; p. 1097, Jiaguwen Zidian 甲骨文字典; p. 1464). Een divinatie/raadpleging werd niet uitsluitend gehouden om te wéten wat er zou gebeuren, maar voornamelijk om te bepálen wat er zou gebeuren: het was een overeenkomst met de voorouders. Jij zorgt voor hun natje en droogje in de vorm van offergaven, dan zorgen zij dat er geen calamiteiten plaatsvinden. Dit vinden we ook een beetje terug in een bijbetekenis van jian 艱: het rouwen om de dood van (een van) je ouders (Hanyu Da Zidian 漢語大字典; p. 3171). Je ouder(s) zijn na hun dood in staat geluk en ongeluk over je uit te storten, van hun steun moet je dus verzekerd zijn.

Een 'hardetijdenraadpleging' zou bedoeld kunnen zijn om in moeilijke tijden (of na de dood van een ouder) de steun van de voorouders te krijgen. Met die steun, en met goed materieel, kan het gunstig zijn om een youwang te houden.

Patroon 2: 無攸利
"Geen voordeel uit/van de you". Uit de randgebieden komt geen voordeel.

Bv.

4-3: 勿用取女。見金夫。不有躬。無攸利。
"Pas niet 'het nemen van de vrouw' toe. De bronswerker moet worden gezien. Doe niets persoonlijk. Uit de randgebieden komt geen voordeel."

Qu 取 betekent meestal 'nemen, toeëigenen'. In de Shang-tijd was het waarschijnlijk ook de naam van een offerritueel (甲骨文字典; p. 292). Een 取女 zou daarmee een vrouw kunnen zijn die wordt geofferd, wellicht om iets te verkrijgen. In bronsinscripties was qu 取 o.a. een afkorting voor zou 郰, de naam van een stad (金文常用字典; p. 292). Dit zou 取女 'een vrouw uit Zou' maken, maar dit is onwaarschijnlijk.

[Toevoeging 21-12-2004 Tsung-Tung Chang zegt in Der Kult der Shang-Dynastie im Spiegel der Orakelinschriften over qu 取: " ist identisch mit dem heutigen Zeichen 取. In Orakelinschriften hat es, außer der heute üblichen Bedeuting "nehmen", auch die Bedeutung "Kulthandlung". Hsü Shen erklärte die Struktuur dieses Zeichens met dem alten Brauch, das linke Ohr des erlegten Wildes oder des erschlagenen Feindes als Trophäe abzuschneiden. Daher bin ich der Ansicht, daß dieses Zeichen die Darbringung eines Ohrs als Symbopfer bedeutet." (p. 171) ]

勿用取女 komt ook voor in Het Oordeel van 44. Daar staat dat de vrouw zhuang 壯 is. Zhuang 壯 betekent 'sterk, krachtig', maar stond vroeger ook voor de leeftijd van 30 jaar (漢語大字典; p. 428 ) . In de Li Ji 禮記 lezen we: "人生十年曰幼學，二十日弱冠，三十曰壯，有室." "In een mensenleven heet de leeftijd vanaf 10 jaar 'studerend kind', vanaf 20 jaar 'jong (maar) met hoed' (=volwassen HM), vanaf 30 jaar zhuang 壯, dit is 'trouwen'." Een man werd geacht te trouwen rond zijn dertigste, een vrouw rond haar twintigste of liefst nog eerder. Een vrouw die zhuang 壯 was, was dus te oud om te 'nemen', te trouwen.

見金夫: jin 金 is metaal, maar werd in de Zhou-tijd voornamelijk gebruikt om brons aan te duiden (金文常用字典; p. 1111). Fu 夫 is een vakman, een soldaat, een ambtenaar, of iemand die handwerk verricht (漢語大字典; p. 521).

不有躬: bu you 不有 betekent letterlijk 'niet hebben', maar dit wordt in de I Tjing eerder afgekort met wu 無. Bu you 不 lijkt dan meer een werkwoord te zijn, een actie, in plaats van een conditie: 'niet aanwezig zijn'. Gong 躬 is 'lichaam', maar ook 'persoonlijk', 'uit/voor jezelf' (漢語大字典; p. 3808 ). Bu you gong 不有躬 zou 'zonder lichaam' kunnen betekenen, maar dat vind ik nogal knullig, om niet te zeggen vreemd, klinken.

De situatie is hier zodanig dat er geen vrouw genomen kan worden. Dit brengt de familielijn in gevaar. Daarom moet eerst het bronswerk (rituele voorwerpen, giften voor de voorouders) in orde zijn. Zolang dit niet geregeld is kan je niets ondernemen. De buitengebieden kunnen je hier niet van dienst zijn (ze kunnen bv. geen vrouw leveren).

Patroon 3: 有攸往
"Heb een youwang". Onderneem een tocht naar de randgebieden.

Bv.

14-2: 大車以載。有攸往。無咎。
"Een grote wagen voor transport. Onderneem een tocht naar de randgebieden.(Er wordt) geen ongeluk (gestuurd)."

Jiu 咎 betekent 'ongeluk', 'schuld', of 'de schuldigen straffen' (漢語大字典; p. 608 ), maar stond in de Shang-tijd voor 'van bovenaf gezonden ongeluk' (甲骨文字典; p. 896). Dat vond ik wel mooi klinken, dus heb ik het hier overgenomen.Voor mooi is soms ook wat te zeggen.

Patroon 4: 不利有攸往
"Geen voordeel uit het hebben van een youwang". Het is niet zinvol om een tocht naar de randgebieden te ondernemen.

Bv.

23-0: 剝.不利有攸往。
"Gestroopt. Geen voordeel uit het hebben van een youwang".

Bo 剝 is 'strippen', 'in stukken snijden', 'slijten', 'afbladderen', 'afbreken'. Deze betekenissen hebben iets van verwaarlozing in zich. Ook: 'met geweld verwijderen' (漢語大字典; p. 346). In tijden van bo 剝 kan het maken van verre reizen geen voordeel bieden. Een youwang werd gebruikt voor inspecties, maar ook om indruk te maken, om te laten zien wie er nog steeds aan de macht is. Maar een koning kan pas gerustgesteld het thuisfront verlaten als daar geen problemen zijn. In een tijd van bo 剝 is dat niet het geval.

Patroon 5: 勿用有攸往
"Pas niet het ondernemen van een youwang toe". Een youwang is hier niet het juiste middel.

Bv.

33-1: 遯尾.厲.勿用有攸往。
"Terugtrekken bij de staart. Ongeluk. Pas niet het ondernemen van een youwang toe."

Wei 尾 was in de Shang-tijd waarschijnlijk de naam van een leenstaat ('方國名', 甲骨文字典; p. 945). Het karakter uit die tijd laat een man/dier met een staart zien, en 'staart' is dan ook de gangbare vertaling. Wei 尾 betekent echter ook 'paren/copuleren van dieren', en dat zou de vertaling 'terugtrekken tijdens het paren' maken. Leuk bedacht, maar waarschijnlijk gaat het hier om een militaire handeling. Wei 尾 betekent ook 'dat wat nog niet is afgemaakt, het laatste restje, dat wat er bijhangt' (漢語大字典; p. 967). Dit geeft de impressie dat het leger terugtrekt terwijl de slag nog niet is afgemaakt c.q. is gewonnen. Wei 尾 betekent ook 'landgrens', dat zou de vertaling 'terugtrekken aan de grens' maken. Da's natuurlijk niet zo goed in een oorlog. Ongeluk!

In the Yi komen we vaak het karakter you 攸 tegen, om precies te zijn 32 keer (2-0, 3-0, 4-3, 14-2, 19-3, 22-0, 23-0, 24-0, 25-0, 25-2, 25-6, 26-3, 27-3, 28-0, 32-0, 32-1, 33-1, 34-6, 36-1, 37-2, 40-0, 41-0, 41-6, 42-0, 43-0, 44-1, 45-0, 45-3, 54-0, 54-6, 57-0, 64-6). Meestal wordt het vertaald met 'plaats', of geïnterpreteerd als 'doel', 'iets doen' of een andere vage term. Dat heeft me altijd gestoord in de meeste vertalingen: er wordt iets mysterieus geheimzinnigs van dat you 攸 gemaakt. Wilhelm zegt bijvoorbeeld "Het is bevorderlijk een plaats te hebben waar men heen kan gaan". Wát voor plaats? Me dunkt dat hier toch wat zinnigers van te maken moet zijn.

Het karakter you 攸 komen we al tegen op de orakelbotten uit de Shang-dynastie (ca. 1750 - 1122 v. Chr.). Daar refereert het zoals we het nu zien voornamelijk aan een specifieke plaats, een stad, dorp of gebied wat toen bestond (Jiaguwen Zidian 甲骨文字典, p. 336). Volgens mijn historische atlas zou het een gebied zijn geweest in de huidige regio van de Fei Huang rivier, in het noorden van de provincie Jiangsu. Nu zijn historische atlassen als het om de Shang-dynastie gaat niet altijd betrouwbaar, er is nu eenmaal geen materiaal voorhanden wat zegt 'deze plaats lag daar', en dat maakt het invullen van de Shang-landkaart grotendeels giswerk.

Op de bronsinscripties uit de Zhou-dynastie (ca. 1122 - 221 v. Chr.) komen we het karakter ook veelvuldig tegen, in voornamelijk twee betekenissen. De ene betekenis lijkt voor ons niet interessant te zijn, omdat het dan telkens wordt gebruikt in combinatie met le 勒. Het duidt daarmee op de bronzen ring die de teugels van paarden bijeenhield, maar deze betekenis gaat alleen op bij deze specifieke combinatie van karakters, en die treffen we niet aan in de I Tjing. De betekenis die voor ons het meest interessant is, is die van 'lang (geleden)', of 'ver (in afstand)'. Op bronsinscripties is het karakter vaak synoniem met xiu 修 of you 悠, en wie goed kijkt ziet ook overeenkomsten tussen de karakters. Dat is niet zo vreemd, het was vrij gebruikelijk om aan karakters die in de loop der tijd meerdere betekenissen kregen, waardoor het niet duidelijk was wat nu bedoeld werd, een extra component toe te voegen die de bedoelde betekenis uitlichtte. Op de Zhongshan Wang Ding 中山王鼎 driepoot uit de Zhanguo-periode (481 - 221 v. Chr.), welke gevonden is in 1977, komen we het karakter in de betekenis van 'ver' tegen. Daarnaast kennen we teksten waar het karakter you 悠 in de betekenis van 'ver' wordt geschreven als you 攸 (Jinwen Da Zidian 金文大字典 p. 430).

Ik vermoed dat er een verband is tussen de Shangbetekenis van you 攸 en de Zhoubetekenis van you 攸. In de Shangtijd was het een specifieke plaats, die wel op redelijke afstand van de (laatste) hoofdstad lag (zie landkaart, nummer 1 is de laatste Shang-hoofdstad), maar niet onnoemelijk ver (zo'n 300 kilometer). De Zhou-hoofdstad lag echter aanmerkelijk verder naar het westen (nummer 2), en veel verder van het gebied You 攸 af, al snel zo'n 700 kilometer - aannemende dat de historische atlas de ligging bij het juiste eind heeft. Het zou maar zo kunnen dat you 攸 in de Zhou-tijd niet zozeer meer refereerde aan de locatie You, maar algemener werd gebruikt in de betekenis van 'ver weg'. De I Tjing wordt geacht te zijn geschreven in de Zhou-tijd, en ook in de I Tjing zou you 攸 misschien 'ver' kunnen betekenen. Laten we eens zien wat dat oplevert.

In Het Oordeel van hexagram 2 lezen we: 君子有攸往. Wilhelm zegt "Heeft de edele iets te ondernemen...", Huang zegt, "Superieur mens kan ergens naar toe", Boering zegt "De leerling kan iets ondernemen". Als we you 攸 echter vertalen als 'ver', dan kunnen we er (in een ietwat letterlijke vertaling) van maken: "De Junzi heeft ver te gaan", waarbij je you 有 een beetje dwingend kan zien, als 'moeten' of 'verstandig, goed om'. You 攸 lijkt hier te duiden op de gebieden ver van de hoofdstad, de buitengebieden aan de rand van het door de Zhou beheerste gebied. Dit idee lijkt bevestigd te worden in Het Oordeel van hexagram 3, waar staat 勿用有攸往. 利建侯: "niet verre reizen toepassen/gebruiken, gunstig(er) is het leenheren aan te stellen". In dit geval lijkt het voor de koning beter te zijn om de verre gebieden over te laten aan helpers die het werk voor hem doen. In een volgend stuk zal ik wat verder ingaan op de betekenis van you you wang 有攸往, waarbij we zullen zien dat you 攸 in de betekenis van 'ver' het ook niet gek doet op andere plekken in de I Tjing.

Jawel, vandaag per post gearriveerd! We gaan 'm de komende tijd, tussen alle andere dingen door, lekker uitpluizen. Het is nog te vroeg om er al wat zinnigs over te kunnen vertellen, maar dat komt nog wel. Het draait in ieder geval om bijgaande tekening.

De Qian Yi bracht me al wel in verwarring. Gisteren kreeg ik een mail van iemand die vroeg wat nu de juiste benaming was van de duo-/bigrammen: wat is nu shao yang en wat is nu shao yin? Mijn antwoord was het volgende:

"Onlangs stelde iemand anders me ook al deze vraag, tijd dus om het eens nader uit te zoeken. Het is inderdaad zo dat 'de boeken' niet eenduidig zijn in wat nu wat is. Maar nu ik even door m'n boekenkast ben gelopen en alle Chinese bronnen die ik voorhanden heb ben nagelopen, kom ik tot de volgende conclusie: In China was er geen twijfel mogelijk over wat nu jong yang, en wat nu jong yin was. Al mijn Chinese bronnen (en ook een paar Westerse, in totaal heb ik zo'n tien boeken uitgeplozen) zeggen hetzelfde, namelijk dit:


Ik heb geen enkele Chinese bron kunnen vinden die hier van afwijkt. Han geeft het ook zo, en Han doet het dus goed, zoals hij ook vermeldt in zijn eindnoot nr. 29 op pagina 180 van zijn Handboek I Tjing. Er is in het Westen echter één persoon die het heeft omgewisseld: Richard Wilhelm. Han zegt hierover in dezelfde eindnoot: "Het schijnt dat een en ander correct in de eerste Duitse uitgave [van Wilhelms' I Tjing HM] gestaan heeft, maar dat bij een latere druk een verwisseling heeft plaatsgevonden. Door ziekte zou Wilhelm dit niet meer hebben kunnen corrigeren, en omdat de vertalingen uit deze latere drukken zijn gemaakt, is de vergissing in het Westen ingeburgerd." Karen Hamaker-Zondag heeft echter de eerste Duitse druk van Wilhelm, en zij vertelde me dat het ook in die druk al fout staat (want zo mogen we het nu toch wel noemen).

Hoe de fout nu heeft kunnen ontstaan zal wellicht nooit duidelijk worden, feit is dat Legge en Wilhelm dezelfde brontekst gebruikten, namelijk de Zhouyi Zhezhong, en Legge heeft het hier wél correct uit overgenomen. Wilhelm is echter inspiratie geweest voor veel latere auteurs, die prompt zijn fout overnamen. Dit is mijns inziens de reden dat er in het Westen onduidelijkheid is ontstaan, een onduidelijkheid die er in China nooit is geweest."
Ik zei gisteren dus "Al mijn Chinese bronnen zeggen hetzelfde". Dat was gisteren. Maar sinds vandaag gaat dat niet meer op. Ik heb nu een Chinees boek wat shao yang en shao yin wél omdraait: de Qian Yi. Wie de eerste tekening in dit stukje goed bekijkt (met een vergrootglas, ik geef 't toe) zal 't kunnen zien.....

Wij kennen hier in het Westen 烏恩溥 Wu En-pu niet, maar in China's I Tjingwereldje is het een bekende naam. Zijn specialiteit is het 'ontdekken' van astronomische verschijnselen in de I Tjing, zo is hexagram 22 bij hem bijvoorbeeld een komeet. In het enige boekje wat ik van hem heb, 周易 - 古代中國的世界圖式 ('Zhouyi - Oud-China's ontwerp van de wereld'), laat hij hier flink wat van zien. Ik slik het allemaal niet zo, veel van zijn redeneringen vind ik vergezocht. Het gaat bij Wu een beetje de kant op van 'ik wíl het vinden dus zál ik het vinden'. Maar het is wel goed om van zijn ideeën op de hoogte te zijn, ookal hoef je het er niet mee eens te zijn.

Laat ik als voorbeeld eens de merrie uit hexagram 2 nemen. Omdat het woord voor merrie, pinma 牝馬 uit twee karakters bestaat, 'vrouwelijk' en 'paard', en dit belangrijk is voor wat nu volgt, spreek ik straks telkens over 'vrouwtjespaard', hoe knullig dat misschien ook klinkt. Wu zegt over pinma 牝馬 (p. 52 van het eerdergenoemde boek):

牝馬當指天駟，即房星.
'Vrouwtjespaard' is een verwijzing naar Tianma, 'Het Hemelse Vierspan'; Tianma is het sterrenbeeld Fang 房.

Dit ene zinnetje vereist direct al een korte toelichting, anders is het navolgende niet meer te snappen. Fang is een Chinees sterrenbeeld, het ligt in het Westerse sterrenbeeld Schorpioen, en het is de naamgever van de vierde xiu 宿, het vierde maanhuis. Het vormt onderdeel van de constellatie qinglong 青龍 of canglong 蒼龍, de Groene Draak.

《爾雅》:"天駟，房也", 郭璞 (276-324) 注: "龍為天馬，故房四星，謂之天駟."
De Erya zegt: "Tianma 天駟 is Fang 房"; Guo Pu (276-324) licht toe: "De draak is het Hemelse paard; omdat het sterrenbeeld Fang vier sterren heeft wordt het 'Het Hemelse Vierspan' genoemd."

房星共四星，屬東方蒼龍七宿的第四宿，為龍腹。
Het sterrenbeeld Fang bestaat uit vier sterren en is het vierde maanhuis in het Oostelijke sterrenbeeld Groene Draak, welke 7 Maanhuizen beslaat; Fang staat voor de buik (of de maag) van de draak.

天駟或房星何以稱為 "牝馬" ? 《石氏星經》: "房南二星間為陽環，其南曰太陽道;北二星間為陰環，其北為太陰道." 原來房四星是太陽道和太陰道的分界線，天駟而稱 "牝馬", 正是分陰、分陽的標記。
Waarom is Het Hemelse Vierspan, oftewel het sterrenbeeld Fang, 'het vrouwtjespaard'? De Shi Shi Xing Jing ('De Sterrengids van meneer Shi', geschreven door Shi Shen 石申, ong. 300 v.Chr. HM) zegt: "De ruimte die door de zuidelijke twee sterren van Fang wordt gevormd is de yangcirkel, dit zuiden wordt 'De Weg van Groot Yang' genoemd; de ruimte die door de noordelijke 2 sterren wordt gevormd is de yincirkel, dit noorden wordt 'De Weg van Groot Yin' genoemd." Van oorsprong worden de vier sterren van het sterrenbeeld Fang gezien als de grens tussen De Weg van Groot Yang en De Weg van Groot Yin, Het Hemelse Vierspan wordt daarom 'het vrouwtjespaard' genoemd, omdat het de markering is tussen de yin- en yang-kanten.

Wu bedoelt het volgende: het woord voor merrie, dus een vrouwtjespaard, is pinma 牝馬. Pin 牝 is 'vrouwelijk', dat betekent het gewoon. Maar ma 馬 is 'paard', en een paard is yang 陽, mannelijk. In de Shuogua 說卦 lezen we ook "乾為馬": "Qian (yang) staat voor 'paard' ". Met pinma 牝馬 hebben we dus vrouwelijk én mannelijk te pakken, en daardoor kan het prima dienen als een andere benaming voor Het Hemelse Vierspan, een sterrenbeeld wat al van oudsher als scheiding tussen yin en yang werd gezien. Overigens kunnen taiyangdao 太陽道, 'De Weg van Groot Yang', en taiyindao 太陰道, 'De Weg van Groot Yin' ook vertaald worden als respectievelijk 'de zonneweg' en 'de maanweg'. Maar het is mij niet duidelijk of dat hier wordt bedoeld, dus heb ik het maar letterlijk vertaald.

Vergezocht? Jij mag het zeggen. Het uitpluizen van dit stuk heeft voor mij echter weer wat geleerd over de Chinese astronomie en astrologie. Of het écht met de I Tjing te maken heeft is niet altijd belangrijk. Bijzaken kunnen veel bijdragen aan de studie van de hoofdzaken.

When I was looking at the meanings of pin 牝, the Daodejing came to mind. Pin 牝 occurs in The Judgment of hexagram 2 (and in the Judgment of hexagram 30, but that does not concern us here):

利牝馬之貞.
"Favourable in a consultation for a mare". If the oracle is consulted to know whether a mare (pinma 牝馬 = 'female horse') is carrying a young, then this is a favourable answer: the mare is carrying. In metaphorical sense this means that this hexagram is favourable for all female matters.

Pin 牝 generally means 'female, feminine' (雌性的獸類，引申為雌性的), and this is how it appears in the oracle bone drawing of this character: an animal combined with the sign for  'woman', in other words a female animal. But pin also has another meaning, namely 'gully' or 'valley' (溪谷). Already in ancient times is hexagram 2 linked with the feminine, and it is interesting to see that the meaning 'valley' makes a connection with other texts like the Daodejing 道德經, where we also find 'valley' combined with the feminine. In chapter 6 we read:

谷神不死, 是谓玄牝.

"The valley spirit never dies, it is called 'the mysterious feminine' ".

In old books like the Da Dai Liji 大戴禮記, 'Notes regarding rituals, from Dai Senior', it is said: 丘陵為牡，谿谷為牝 - "hills are mu 牡 masculine, valleys are pin 牝 feminine". A link with the genitals is obvious. Earlier another meaning of pin 牝 was 'the part of a lock that receives the key' (古代鎖具容受鍵的部分). In the Liji 禮記, the Book of Rituals, we therefore read "the key is masculine, the lock is feminine" (鍵，牡; 閉，牝也).

Although the name of hexagram 2, kun 坤, appears for the first time in the Yi en therefore we cannot look at other literature that can give a hint about the meaning of this character, we could speculate that it's original meaning is 'valley'. The character consists of two parts, 土 for 'earth' and 申 for 'streched' (according to Karlgren, GSR 421a). This could refer to a valley, and we can add that valleys are often fertile (= feminine) because of the rain water that flows to it. I am not very fond of speculating so I'd better stop here, nevertheless I found it worth to mention it in my diary.

Op http://www.fs-portal.com/viewtopic.php?t=637, over mijn recensie-artikel van drie najia boeken:

"Mr. Mesker is a renowned Sinologist, so that should prove the weight of his assertions."

Ik wist niet dat ik een 'vermaarde sinoloog' was. Weer wat geleerd.

Toen ik zo de betekenissen van pin 牝 aan het uitpluizen was, moest ik denken aan de Daodejing. Pin 牝 komt voor in Het Oordeel van hexagram 2 (en in Het Oordeel van hexagram 30, maar dit terzijde):

利牝馬之貞.

"Gunstig bij een raadpleging voor een merrie". Mocht de I Tjing geraadpleegd worden voor het al dan niet drachtig zijn van een merrie (pinma 牝馬 = 'vrouwelijk paard'), dan is dit een gunstig antwoord: de merrie is drachtig. In overdrachtelijke zin betekent deze tekst dat dit antwoord gunstig is voor alle specifiek vrouwelijke aangelegenheden.

Pin 牝 betekent dus over het algemeen 'vrouwelijk' (雌性的獸類，引申為雌性的), dit vinden we ook terug in het schriftteken zoals het op de orakelbotten voorkomt: een dier met daarnaast het teken voor 'vrouw', met andere woorden een vrouwelijk dier. Maar pin heeft ook nog een andere betekenis, namelijk 'ravijn' of 'vallei' (溪谷). Nu wordt het vrouwelijke van oudsher al aan hexagram 2 gekoppeld, en het is interessant om te zien dat de betekenis 'vallei' een link legt met andere teksten zoals de Daodejing 道德經, waar we 'vallei' ook aantreffen in combinatie met het vrouwelijke. In hoofdstuk 6 staat:

谷神不死, 是谓玄牝.

"De valleigeest sterft nooit, hij wordt genoemd 'het mysterieuze vrouwelijke' ".

Ook in oude boeken als de Da Dai Liji 大戴禮記, 'De aantekeningen over rituelen van Dai de Oude', wordt verteld: 丘陵為牡，谿谷為牝 - "heuvels zijn mu 牡 mannelijk, valleien zijn pin 牝 vrouwelijk". Een link met de geslachtsdelen ligt hier voor de hand. Een andere betekenis van pin 牝 was vroeger ook 'het deel van het slot wat de sleutel ontvangt' (古代鎖具容受鍵的部分). In de Liji 禮記, het Boek der Rituelen, lezen we dan ook "de sleutel is mannelijk, het slot is vrouwelijk" (鍵，牡; 閉，牝也).

Hoewel het schriftteken van hexagram 2, kun 坤, voor het eerst wordt genoemd in de I Tjing en we dus geen andere literatuur kunnen aanhalen om de betekenis van dit schriftteken boven water te krijgen, zouden we kunnen speculeren dat dit 'vallei' betekent. Het schriftteken bestaat uit twee stukjes, 土 voor 'aarde' en 申 voor 'uitgestrekt' (volgens Karlgren, GSR 421a). Dit zóu natuurlijk ook op een vallei kunnen slaan, waarbij we kunnen aantekenen dat valleien vaak vruchtbaar (=vrouwelijk) zijn door het regenwater wat er naar toestroomt. Ik hou niet zo van speculeren dus hier stop ik er maar mee, desalniettemin vond ik het toch wel aardig om dit in mijn dagboek te vermelden.

At 1-6 it says "亢龍有悔". Kang 亢 is often translated as  'pride, arrogance', but this is just one of the many meanings. If we look at some other meanings of this character we can adjust our translation a bit:

- 高 - high
- 舉- rise, go up
- 極，太過 - too (much)
- 強硬; 剛強 - strong, inflexible
- 遮蔽; 庇護- out of sight, hide

If we combine this with our dragon from 1-6 we get the picture of a dragon who without stopping goes up and up, and disappears out of sight (it is nice how sometimes all these meanings can be combined) . This is not an arrogant dragon,but a reckless dragon: a Chinese Icarus who overestimates his own powers and thereby will have hui 悔. Hui 悔 can mean

- 悔恨; 后悔 - regret, repentance
- 悔過; 改過 - correct your mistakes out of repentance
- 災咎; 災禍 - unavoidable misfortune
- 《易》卦有六爻，其上體即上三爻稱 "悔"，又稱外卦 - upper/outside trigram of a hexagram

If we stick to the image of Icarus, then I think the third meaning fits best. If you do not know your limits, or do not accept them, you will have unavoidable misfortune. Not from arrogance, but from recklessness. It are often the kind people, and not the arrogant people, who have to learn their lessons like this.